Hakkari Yöresi Etnografik Eserler (ePub)

Etnografik eserler kültürel ve tarihsel nitelige haiz belge degeri tasir. Zira bu belgeler vasitasiyla bir toplumun geçmis dönemleriyle baglantili geleneksel inançlari, sosyal yasami, örf ve adetleri, dini-ahlaki ögretileri, tutum ve davranislarini ve ayni zamanda bilgi, beceri, tasarim ve yetenekleri; gelismislik düzeyi ve ekonomik iliskileri gibi pek çok husus hakkindaki münasebetlerini anlamak mümkündür. Hakkâri yöresi etnografik eserleri malzeme ve bezeme çesitliligi açisindan irdelendiginde, objelerin söz konusu özellikleri tasidigi; dünyanin pek çok toplumunun ilgisini üzerine çekerek sanatsal odakli önemini hissettirdigi görülmektedir.   

Bu çalismada Hakkâri il sinirlari dâhilinde 32 yerlesim yerindeki etnografik eserlere yer verildi. Ayni zamanda bir taraftan tespit edilen eserler kayit altina alirken diger taraftan her bir eser hakkinda tesekkül eden tarihsel öykü belirlemeye çalisildi. Zira eserlerin toplumun kültürel hayatina girmesi, belli bir anlam ve önem kazanmasi tarihsel bir seyir ve süreçte gerçeklesir. Eserin zaman içerisinde sahip oldugu gerçek islevinin yaninda sanatkârin buna hangi duygu ve düsünceler yükledigi de arastirildi. Her biri büyük bir emek harcanarak ve sabirla üretildigi anlasilan sanat eserlerindeki hayranlik uyandiran görselligi, bunu olusturan süslemeleri ve motifleri sanat tarihi disiplini açisindan degerlendirmeye çalisildi. Bu açidan, büyük bir emek ve sabirla üretilen sanat eserlerindeki muhtesem görselligin yani sira üzerlerine islenen bezeme ve motifleri sanat tarihi disiplini açisindan ele alinarak bu kültürel mirasin gelecek kusaklara tasinmasina katki saglanmasi hedeflendi.

Hakkâri'nin etnografik eserleriyle ilgili yürütülen bu çalisma, Hakkâri il ve bagli ilçe, belde / köy gibi yerlesim yeri esasli bir saha çalismasina dayanir. Bu arastirma ayrica dört etnografik eser koleksiyonunu kapsamaktadir.  Arastirma esnasinda incelemek üzere tespit edilen her bir eser için bir envanter fisi yani sira eserlerin genelini kapsayan bir de fotograf albümü olusturuldu. Baslatilan saha çalismasi esnasinda materyal taramak için gidilen yerlesim birimlerinin mülki amirleri ve yerel yöneticileri ziyaret edilmek suretiyle konu hakkinda görüslerine müracaat edilerek destekleri alindi. Kasaba, köy ve mezralarda mukim yöre halkinin çalisma ile baglantili ilgi ve takdirleri toplandi. Arastirma, tarama ve inceleme sürecinde ihtiyaç duyulan yardimi esirgemeyen ancak sonradan vefat ettigi ögrenilen sanatkârlari rahmetle ve sükranla aniyoruz.

Uzun bir zamana yayilan çalisma neticesinde açiga çikarilan kitap çalismasi konu ile ilgili akademik çevrelere, arastirmacilara ve ilgi duyan okuyuculara beklentilerine cevap verecek bir kaynak olmasi temenni edildi.